การส่องกล้องทางเดินอาหารเป็นขั้นตอนการตรวจที่สำคัญสำหรับการวินิจฉัย และบางครั้งคือการรักษาโรคต่างๆ ในระบบทางเดินอาหาร มันเกี่ยวข้องกับการใช้กล้องที่มีความยืดหยุ่นเพื่อดูส่วนต่างๆ ของระบบทางเดินอาหาร ขั้นตอนนี้มีหลายประเภทตามส่วนที่ต้องการสำรวจ รวมถึงการส่องกล้องกระเพาะอาหาร (Gastroscopy), การส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy), และการส่องกล้อง ERCP สำหรับการตรวจทางเดินน้ำดีและตับอ่อน เป็นต้น
การเตรียมตัวก่อนส่องกล้อง และขั้นตอน ส่องกล้องทางเดินอาหาร
เตรียมตัวก่อนการส่องกล้อง
- กรณีมีโรคประจำตัวและยาที่ต้องใช้ประจำให้ปรึกษาแพทย์ประจำเพื่อพิจารณาการหยุดยาบางตัวที่มีผลต่อการส่องกล้องตรวจ
- แพทย์ตรวจและอธิบายแผนการตรวจรักษา ข้อบ่งชี้ ภาวะแทรกซ้อน รวมถึงทางเลือกอื่น ๆ และนัดหมายส่อง กล้อง โดยในวันที่มารับการส่องกล้องผู้ป่วยจะได้รับการประเมิน ซักประวัติสุขภาพอย่างละเอียด และเตรียมความพร้อมก่อนการส่องกล้อง
- งดน้ำและอาหารทุกชนิดอย่างน้อย 6 – 8 ชั่วโมงก่อนตรวจ
- จำเป็นต้องมีผู้ดูแลมาด้วยในวันที่รับการส่องกล้อง เนื่องจากแพทย์จะให้ยานอนหลับผู้ป่วยขณะส่องกล้อง จึงต้องมีผู้ดูแลพาผู้ป่วยกลับบ้าน
ขั้นตอน ส่องกล้องทางเดินอาหาร
- การใช้ยาชาหรือยานอนหลับ: ผู้ป่วยอาจได้รับยาชาที่คอหรือยานอนหลับเพื่อลดความไม่สบาย
- การใส่กล้อง: กล้องจะเป็นกล้องที่มีความยืดหยุ่นได้จะถูกนำเข้าไปในทางเดินอาหารผ่านปากหรือทวารหนัก
- การส่องดูและการดำเนินการ: แพทย์จะส่องดูผนังทางเดินอาหารและสามารถดำเนินการเล็กๆ เช่น การเอาตัวอย่างเนื้อเยื่อมาตรวจ เป็นต้น
หลังการตรวจ
- การฟื้นตัว: ผู้ป่วยอาจต้องพักผ่อนในโรงพยาบาลสักพักหลังการตรวจ
- ผลข้างเคียง: อาจมีความรู้สึกไม่สบายที่คอหรือทวารหนัก และอาจมีอาการท้องเสียหรือแก๊ส
ความเสี่ยงและข้อควรระวังในการส่องกล้อง
- ความเสี่ยงจากการตรวจนี้ค่อนข้างต่ำ แต่อาจมีการติดเชื้อหรือเลือดออกในบางกรณี
- ผู้ป่วยควรแจ้งประวัติการแพ้ยาและสุขภาพให้แพทย์ทราบก่อนการตรวจทุกครั้ง
ปัจจุบัน โรคระบบทางเดินอาหารมีแนวโน้มที่เพิ่มสูงขึ้น โดยบางส่วนมาจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตของคนในปัจจุบัน อย่างเช่น การรับประทานอาหารที่ผิดเวลา รับประทานอาหารที่มากหรือน้อยเกินไป รวมถึงความเครียด การออกกำลังกายที่ไม่สม่ำเสมอ ซึ่งสิ่งเหล่านี้ส่งผลเสียต่อระบบการย่อยอาหาร และก่อให้เกิดโรคระบบทางเดินอาหารได้ในอนาคต ดังนั้นการหมั่นสังเกตความผิดปกติของร่างกายตนเอง อย่างระบบทางเดินอาหารและลำไส้จึงเป็นเรื่องที่สำคัญ โดยที่สามารถทำได้ด้วยการส่องกล้องทางเดินอาหารเพื่อดูความผิดปกติของร่างกายอย่างสม่ำเสมอ หากมีความผิดปกติเกิดขึ้นจะได้สามารถวางแผนในการทำการรักษาได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งจะส่งผลดีต่อสุขภาพของเราค่ะ